Het Mosteiro de Santa Maria da Vitória, beter bekend als het Mosteiro de Batalha, is een van de meest indrukwekkende monumenten in Portugal. Dit klooster is niet alleen een architectonisch hoogtepunt maar ook een symbool van nationale trots, gebouwd ter ere van een belangrijke historische overwinning. In deze blog nemen we je mee door de geschiedenis en het verloop van de bouw van dit bijzondere UNESCO-werelderfgoed.
Een Klooster als Dank: Het Begin van de Bouw
De geschiedenis van het Mosteiro de Batalha begint in het jaar 1385, tijdens de Slag bij Aljubarrota. Op 14 augustus 1385 versloeg het leger van koning João I van Portugal de Castiliaanse troepen, waarmee de onafhankelijkheid van Portugal werd veiliggesteld. Uit dankbaarheid voor deze overwinning deed koning João I een gelofte: hij zou een klooster bouwen ter ere van Onze-Lieve-Vrouw.
De bouw begon in 1386 en zou uiteindelijk meer dan een eeuw in beslag nemen. Het project symboliseerde niet alleen religieuze toewijding, maar ook de bloeiende Portugese macht en rijkdom in de late middeleeuwen.
De Bouwmeesters en Hun Visie
De bouw van het klooster kende verschillende fasen, geleid door enkele grote architecten:
1. Afonso Domingues (1386-1402)
Hij was de eerste bouwmeester en verantwoordelijk voor het ontwerp in gotische stijl. Hij legde de basis voor het klooster en begon met de bouw van het schip en het koor. Domingues’ visie vormde de kern van wat later een architectonisch meesterwerk zou worden.
2. Huguet (1402-1438)
Na Afonso Domingues nam Huguet, een Catalaanse architect, het werk over. Hij introduceerde hooggotische elementen en zorgde voor de indrukwekkende gewelven en de steunberen die het klooster zijn grandeur gaven. Onder zijn leiding werden het schip en het koninklijke pantheon voltooid.
3. Mateus Fernandes (eind 15e eeuw)
Mateus Fernandes was een pionier van de Manuelstijl (een unieke Portugese bouwstijl), en onder zijn leiding kreeg het klooster nog meer verfijnde decoraties. Hij werkte vooral aan de Koninklijke Cloisters en de beroemde Capelas Imperfeitas (Onvoltooide Kapellen).
Waarom Nooit Helemaal Voltooid?
Hoewel een groot deel van het klooster voltooid werd rond 1517, bleven enkele delen onafgemaakt. De Capelas Imperfeitas zijn het bekendste voorbeeld van dit onvoltooide werk. Verschillende factoren speelden hierbij een rol:
• De dood van koning Manuel I, een belangrijke financier van het project.
• De focus van Portugal op de ontdekkingsreizen en overzeese expansie. De economische middelen gingen naar nieuwe kolonies en handelsroutes.
• Politieke veranderingen en prioriteiten leidden tot het stilleggen van de bouw.
Toch hebben deze onafgemaakte kapellen een unieke charme en getuigen ze van de immense ambities van de bouwmeesters.
Architecturale Hoogtepunten
Het Mosteiro de Batalha staat bekend om zijn verbluffende architectuur en gedetailleerde decoraties. Enkele hoogtepunten zijn:
• De kerk: Het indrukwekkende schip met hoge gewelven en glas-in-loodramen die het licht prachtig filteren.
• De Koninklijke Cloisters: Fijne Manuelijnse ornamenten met maritieme en natuurlijke motieven.
• Capelas Imperfeitas: Een indrukwekkend bouwwerk dat ondanks zijn onvoltooide staat een gevoel van grootsheid oproept.
• De tombes van João I en Filipa de Lencastre: De koninklijke familie rust in het klooster, inclusief hun zoon, de beroemde Hendrik de Zeevaarder.
Het Mosteiro de Batalha Vandaag
Tegenwoordig is het klooster een UNESCO-werelderfgoed en een van de meest bezochte historische locaties in Portugal. Het trekt zowel pelgrims als liefhebbers van geschiedenis en architectuur. Het Mosteiro de Batalha symboliseert de veerkracht, religie en artistieke pracht van Portugal tijdens zijn gouden eeuw.
Een bezoek aan het Mosteiro is een reis door tijd en kunst. Van de gotische fundamenten tot de Manuelijnse details, elk element vertelt het verhaal van een trotse natie die vocht voor zijn onafhankelijkheid en zijn plek in de wereld.
Praktische tips voor je bezoek:
• Openingstijden: 9:00 – 18:30 (zomer) / 9:00 – 17:30 (winter)
• Toegang: €6 (kortingen voor senioren en kinderen)
• Beste moment: Bezoek in de ochtend of late namiddag voor een rustigere ervaring.
Het Mosteiro de Batalha is niet alleen een klooster maar een symbool van nationale identiteit en een eerbetoon aan de Portugese geschiedenis. Een bezoek aan dit meesterwerk is absoluut de moeite waard voor iedere reiziger.
